Jonah Falke
Jonah Falke (1991) is geboren in Ulft en studeerde fine art painting aan ArtEZ, Enschede. Hij exposeerde in binnen- en buitenland en maakte als frontman van de band Villa Zeno de plaat Self Made Woman. In 2016 verscheen Bontebrug, zijn debuutroman. Bontebrug werd genomineerd voor De Bronzen Uil 2017.
In 2019 volgde De mooiste vrouw van de wereld. In juni 2020 verbleef Falke als artist in residence op de geboortegrond van Vincent van Gogh, Zundert; daar maakte hij een dozijn schilderijen en hield hij een dagboek bij. Het resulteerde in Dagboek uit Zundert, verschenen bij uitgeverij Fagus. Falke schrijft columns, essay’s en reportages voor Vrij Nederland, Het Financieele Dagblad en de VPRO-Gids, en was vele jaren vaste columnist bij De Gelderlander. In 2021 won hij de ‘Kunstprijs Oude IJsselstreek 2021’. In 2022 won hij de ‘Mercur’ voor beste reportage van het jaar. Met regisseur Ruut van der Beele maakt hij televisiedocumentaires.
Jonah schrijft regelmatig blogs voor deze website. Van 15 tot 26 oktober 2022 reisde Jonah met een cruiseschip van de Holland America Line naar New York. Hij deed dagelijks verslag van de reis. Lees het dagelijkse blog hier. In juni 2023 verbleef hij een maand in Berlijn en schreef er dagelijks een verslag dat hier te lezen is. In september 2023 reisde hij met zijn moeder naar New York. Lees het verslag hier.
Op 26 oktober 2023 is De geschiedenis van mijn sok van Jonah Falke bij Thomas Rap verschenen. ‘Een reis langs nog levende familieleden die hem via oostelijk Nederland naar New York, Canada, Berlijn en uiteindelijk Schmallenberg brengt. Onderweg vertelt iedereen zo zijn eigen versie van de waarheid en blijkt achter de ogenschijnlijk keurige familie een geschiedenis van sadisme en geweld schuil te gaan.’ Voor publicatie verscheen een interview in Het Parool door Maarten Moll, dat je hier kunt lezen. Op 26 oktober gaf hij een interview aan Paul van der Steen voor Trouw, dat hier te vinden is. Diezelfde dag verscheen er eveneens een stuk in De Gelderlander en is hij te gast bij Tijd voor Max. Op 31 oktober verscheen in Tubantia een interview door Theo Hakkert en was Jonah te gast bij bij SPUNCK podium. Op 4 november was hij te gast bij ‘Een uur cultuur’ en op 6 november bij Pompidou op Klara Radio. De geschiedenis van mijn sok is het NPO Radio 1 Non-Fictie Boek van de Maand november. Dat heeft boekenredacteur Emma Louise Diest bekendgemaakt in Humberto. Lees haar recensie en bekijk het fragment hier terug. De geschiedenis van mijn sok is genomineerd voor Beste Boek Achterhoek en Liemers 2023. De bekendmaking en prijsuitreiking vindt plaats op 3 maart 2024. Ook is De sok genomineerd voor de Hans Vervoort-prijs 2024. Voor Vrij Nederland schrijft Jonah Falke maandelijks een grote reportage over de rafelranden van de samenleving.
Op 6 februari 2025 verscheen zijn nieuwste werk, getiteld De Bible Belt, bij Thomas Rap: ‘De streng gereformeerde inwoners van de Bible Belt worden doorgaans afgeschilderd als ouderwetse, bekrompen mensen met gedateerde opvattingen over abortus, homoseksualiteit, genderneutraliteit, euthanasie, de doodstraf en de positie van de vrouw. Maar klopt dat beeld wel?
Met open vizier probeert Jonah Falke – ongelovige onder de gelovigen – door te dringen tot het dagelijks leven in de Bible Belt. Hij spreekt dominees, moeders, jongeren, twijfelaars en SGP’ers, bezoekt kerkdiensten, studiedagen, gevangenissen en uitvaarten, en logeert bij een gereformeerd gezin in Zeeland. Gaandeweg maken zijn oorspronkelijke aannames en vooroordelen plaats voor waardering en respect voor dit godvrezende deel van Nederland.’
Op 7 februari was Jonah te gast in de talkshow Terdege Live. Bekijk de uitzending hier. Interviews met Jonah verschenen in het Reformatorisch Dagblad, Nederlands Dagblad en Trouw. Op 8 februari was hij te gast bij Dit is Tijs op NPO2 en op 10 februari was hij te beluisteren op Radio 1 bij Nooit Meer Slapen. Een essay over de Bible Belt verscheen op 7 februari in Vrij Nederland. Op 12 februari kwam De Bible Belt binnen op plaats 33 van de Bestseller 60.
Inga Tjapkes maakte een televisiereportage over De geschiedenis van mijn sok. Ze brachten een bezoek aan het Duitse Schmallenberg - daar waar de Falke’s vandaan komen - met uitgever Jasper Henderson. En, in Amsterdam was er een weerzien met Jonah Falke’s Enschedese kunstacademie (ArtEZ AKI ) kunsthistorica Elvira van Eijl. Te zien (24min) via de link
‘Falkes vermogen de werkelijkheid treffend en tegelijkertijd poëtisch te vangen, zorgt voor een boek vol flarden fantastisch proza. De markante en gelaagde personages lijken door dat schemergebied tussen non-fictie en proza ook een extra diepgang te krijgen. Ze doen zo meedogenloos eerlijk aan dat je je als lezer soms plaatsvervangend schaamt.’ Eva Klute, NRC
‘Dit boek moet het hebben van de voortreffelijke stijl en opbouw. Een effectieve, beeldende schrijfstijl die wat kortaf is, maar nooit lomp. We springen van scène naar scène, de dialogen zijn soms meedogenloos. Dit is non-fictie die moeiteloos kan doorgaan voor fictie.’ Aleid Truijens, de Volkskrant
‘Zijn boek leest als een parade van gefnuikte ambities, van kleine levens die zich door hun afkomst niet of nauwelijks aan de sociale klasse kunnen ontworstelen, mooi, beeldend en met mededogen opgeschreven.’ Maarten Moll, Het Parool
Op 23 augustus 2022 verscheen bij het boekenimprint van Vrij Nederland: ‘Van armoede: reportages over het leven in de schaduw van de welvaart’. Meer info hier. Op 31 augustus werd het boek gepresenteerd in Pakhuis de Zwijger, mmv Marjolein Moorman, Emine Ugur, Roxane van Iperen eva.
Op 22 augustus 2022 was Jonah te gast bij Nooit Meer Slapen op radio 1. Beluister de uitzending hier. Op zaterdag 8 oktober werd Jonah voor de Volkskrant geïnterviewd door Haro Kraak, lees het interview hier.
Jonah was met de reportage ‘Van armoede: reportages over het leven in de schaduw van de welvaart'’ (verschenen in Vrij Nederland) genomineerd in de rubriek ‘reportage van het jaar’ voor een van de Mercurs, de vakprijzen voor de magazinebranche. Op 4 november werd bekend gemaakt dat hij de Mercur heeft gewonnen. ‘De jury was unaniem: dit is de onbetwiste winnaar van de Mercur Reportage van het Jaar 2022: Het verschuift je wereldbeeld, wij maken dit hopelijk niet mee. Het maakte diepe indruk op de jury.’ (Juryrapport Mercurs 2022)
‘Wat een belangrijk thema, wat goed systematisch bij de kop gepakt, en wat een goede vorm en stijl: strak en op de een of andere manier toch warm. Falke is een kind van Joseph Roth.’ Geert Mak
‘Een fantastisch en belangwekkend boek, ik hoop dat veel mensen het gaan lezen.’ Marjolein Moorman, wethouder Armoedebestrijding in Amsterdam voor de PvdA
‘Prachtig boek.’ NRC Handelsblad
‘Begenadigd schrijver.’ De Groene Amsterdammer
Jonah Falke tekent bij Vrij Nederland Boeken een contract voor een boek over armoede met hoofdredacteur Ward Wijndelts
Jonah Falke tekent bij Uitgeverij Thomas Rap een contract voor het familieverhaal De geschiedenis van mijn sok met uitgever Jasper Henderson.
‘Ik vind Falke een van de interessantste stemmen van een nieuwe generatie schrijvers. Eigen, scherp, pretentieloos. In De mooiste vrouw van de wereld schetst hij een universum dat groezelig is, maar na lezing te verkiezen boven iedere andere realiteit.’ Roxane van Iperen
‘De mooiste vrouw van de wereld intrigeert. Door de droogkomische toon die een flinke portie tragiek maskeert.’ De Morgen
‘Echt een fantastisch boek. De mooiste vrouw van de wereld is niet eenduidig maar het bevraagt, zoals literatuur moet doen.’ Pieter van der Wielen | VPRO Nooit meer slapen
Foto door Jan Willem Kaldenbach