Marlisa den Hartog

Marlisa den Hartog schreef op basis van haar proefschrift het populair wetenschappelijke Seks in de Renaissance: Standjes en standpunten in de tijd van Da Vinci (en wat we daar nu van kunnen leren). Het boek is verschenen op 23 april 2024 bij Atlas Contact. Volg @seksrenaissance op Instagram, waar leuke anekdotes, citaten en kunstwerken worden gedeeld. Op 21 april verscheen een interview met Marlisa den Hartog in NRC, lees het hier, en was ze te gast bij OVT over haar nieuwe boek, luister hier. Op 26 april ging Marlisa en gesprek met Femke van der Laan bij Nooit Meer Slapen, luister hier en op 20 mei werd het boek besproken bij Historische BoekenCast door Pieter van Os, luister hier. Op 25 mei verscheen in De Standaard een recensie van Jonas Roelens: “Van dildo tot ideale penislengte: auteur Marlisa den Hartog verklapt ons de bedgeheimen uit de renaissance”. Lees het hier.

Dr. Marlisa den Hartog (1992) is universitair docent aan de Universiteit Leiden. Zij is een historica met een grote fascinatie voor de mentaliteitsgeschiedenis van middeleeuws en vroegmodern Europa. De vraag hoe mensen in het verleden betekenis gaven aan zichzelf en aan de wereld om hen heen, en in hoeverre hun ideeën en overtuigingen lijken op die van ons, vormt altijd het uitgangspunt van haar onderzoek. Zij maakt daarbij gebruik van een breed scala aan bronmateriaal, van preken en ridderromans tot medische recepten en brieven.

Sinds 2015 verdiept Den Hartog zich in het onderzoek naar seksualiteit. Voor haar Masterscriptie The pleasure that is taken in bed (2016) over seksueel verlangen en seksuele identiteit in de Italiaanse Renaissance ontving zij de nationale Volkskrant-IISG scriptieprijs. Voor haar proefschrift Cupid on a Leash (2022) deed zij onderzoek naar gedragsregels rondom seksualiteit in Italië tussen ca. 1450 en 1550. Zij bracht in kaart welke (tegenstrijdige) seksuele gedragsregels er bestonden voor mensen van verschillende sekses, leeftijden, sociale klassen en seksuele geaardheden, en liet bovendien zien hoe breed deze gedragsregels werden gedeeld en met wat voor soort argumenten zij werden verdedigd. Gedurende haar onderzoek ontving Den Hartog verschillende beurzen voor een verblijf op het Koninklijk Nederlands Instituut in Rome. 

Marlisa den Hartog heeft een grote passie voor wetenschapscommunicatie en vindt het belangrijk om een brug te vormen tussen de academische wereld en het brede publiek. Zij schrijft zowel wetenschappelijke als populairwetenschappelijke artikelen, is geregeld te gast in radioprogramma’s zoals OVT (bijvoorbeeld over de film Benedetta van Paul Verhoeven) Dr Kelder en Co (over haar proefschrift, onder de ankeiler #MeToo in de Renaissance) en geeft graag interviews en lezingen over haar onderzoek. In 2017 richtte zij met twee collega’s het ‘Leiden Medievalists Blog’ op – een wetenschappelijk blog waar Leidse mediëvisten hun kennis met een breed publiek kunnen delen. In 2021 volgde dankzij een beurs van de faculteit geesteswetenschappen van de Universiteit Leiden ook de podcast ‘Middeleeuwse Toestanden’, waarin Leidse mediëvisten hardnekkige mythes over de middeleeuwen bespreken, bijstellen en weerleggen. Naast historisch onderzoeker is Den Hartog ook museumprofessional. Zij werkte eerder voor het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden en bij Het Noordbrabants Museum in ’s-Hertogenbosch.

Hoe dacht men tijdens de Renaissance over seks? Den Hartog neemt je mee op een tocht vol vervreemding én herkenning, en laat je met een nieuwe blik kijken naar seksuele opvattingen van toen en nu.

De orgasmekloof, consent en gender: we hebben het er dagelijks over. Maar ook tijdens de Renaissance raakte men niet uitgepraat over seksualiteit. In dit sprankelende boek laat Marlisa den Hartog zien wat de seksuele gedragscodes waren in de tijd van Michelangelo en Da Vinci. Sommige ideeën klinken ons nu vreemd in de oren, zoals de absurde leeftijdsverschillen tussen huwelijkspartners en het wijdverbreide geloof dat de baarmoeder zonder seks verstopt kon raken. Maar iemand uit de Renaissance had ook mee kunnen praten over slutshaming of kunnen lachen om iemands ‘small dick energy’. Hoe modern zijn onze eigen seksuele opvattingen eigenlijk? Op volstrekt originele wijze brengt Den Hartog zo het heden in dialoog met het verleden. In Seks in de Renaissance neemt ze de lezer mee op een tocht vol vervreemding én herkenbaarheid, en laat zo zien hoe geschiedenis uiterst relevant is om onze eigen tijd én seksualiteit beter te begrijpen.

LinkedIn